Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Parki Krajobrazowe
Parki Krajobrazowe
Cisowsko-Orłowiński Park Krajobrazowy powstał na mocy uchwały Nr XXVIII/279/88 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 10 czerwca 1988 roku. Położony jest on w środkowo-wschodniej części województwa świętokrzyskiego, na południowy wschód od Kielc. Aktualnie Park posiada powierzchnię 20 706 ha, a otulinę stanowią obszary chronionego krajobrazu. Park wraz z otuliną swym zasięgiem obejmuje fragmenty kilku pasm Gór Świętokrzyskich: Orłowińskiego, Ociesęckiego i Cisowskiego. Utworzony on został w celu ochrony cennych zasobów przyrodniczych i walorów krajobrazowych oraz zachowania czystości wód rzeki Czarnej Staszowskiej, biorącej swój początek na bagnach i torfowiskach rezerwatu Białe Ługi. Na terenie Parku występują odsłonięcia skał paleozoicznych (od kambru do dewonu), zawierające unikatowe skamieniałości na skalę europejską i światową. Grupują się one głównie we wschodniej części obszaru w okolicach Widełek, Barda, Zalesia i Łagowa.
Rosiczka okrągłolistna
Wielkim bogactwem gatunkowym cechuje się roślinność runa leśnego. Stwierdzono tu występowanie około 350 gatunków roślin, w tym wiele podlegających ochronie gatunkowej – całkowitej lub częściowej. Wśród gatunków chronionych wymienić należy: cztery gatunki widłaków – wroniec, goździsty, jałowcowaty i spłaszczony, wierzbę borówkolistną, pełnika europejskiego, sasankę wiosenną, grążela żółtego, rosiczki – okrągłolistna i długolistna oraz liczne gatunki storczyków.
Wawrzynek wilczełyko Pełnik europejski
Brak jest dokładnych danych dotyczących świata zwierząt na terenie Parku. Z ciekawszych chronionych gatunków występują: paź królowej, paź żeglarz, traszki (grzebieniasta, zwyczajna i górska), bocian czarny, cietrzew, myszołów zwyczajny.
Bocian czarny
Do zabytków kultury sakralnej należy zaliczyć kościoły w Bardzie, Łagowie, Rakowie i Szumsku.
Jeleniowski Park Krajobrazowy powstał na mocy uchwały Nr XXVIII/279/88 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 10 czerwca 1988 roku. Położony jest on w północno-wschodniej części województwa świętokrzyskiego, obejmując wyniosłe i malownicze Pasmo Jeleniowskie. Całkowita jego powierzchnia wynosi 4 295 ha, a otulina posiada rangę obszaru chronionego krajobrazu. Osobliwością Parku są rumoszowe blokowiska kwarcytowe o charakterze niewielkich gołoborzy, szczególnie dobrze zachowanych na zboczach Góry Jeleniowskiej i Szczytniaka. Na uwagę zasługuje typowy dla regionu świętokrzyskiego profil wychodni skał dewonu oraz powstałe na wychodniach wapieni środkowodewońskich powierzchniowe i podziemne formy krasowe.
Gołoborze na Szczytniaku fot. Karolina Orlińska
W Parku wyróżniono sześć leśnych zespołów roślinnych: wyżynny jodłowy bór mieszany, żyzna buczyna karpacka, kwaśna buczyna niżowa, grad subkontynentalny, środkowopolski bór mieszany i podgórski łeg jesionowy a na terenach nieleśnych zbiorowiska muraw i zarośli kserotermicznych.
Z ciekawszych gatunków roślin należy wymienić: pióropusznik strusi, podrzeń żebrowiec, trzy gatunki widłaków, tojad dzióbaty, parzydło leśne, naparstnicę zwyczajną oraz kilka gatunków storczyków.
Atrakcyjność Parku podnoszą licznie występujące tu zabytki kultury materialnej. Są to obiekty zarówno budownictwa świeckiego (Grzegorzowice, Janowice, Jeleniów, Kunin, Nowa Słupia, Piotrów, Wronów) jak i sakralnego (Grzegorzowice, Nowa Słupia, Piórków).
Kościół w Piórkowie